Đất hiếm – “át chủ bài” trong tay Trung Quốc: Thế giới đang lệ thuộc ra sao?
Trong một thế giới ngày càng chạy đua công nghệ, từ xe điện, năng lượng tái tạo cho đến thiết bị quân sự, một yếu tố không thể thiếu đang trở thành con dao hai lưỡi: đó là đất hiếm. Và Trung Quốc – với hơn 60% sản lượng và phần lớn chuỗi tinh luyện toàn cầu – đang nắm giữ con bài chiến lược này.

Bên trong nhà máy BMW tại Munich, Đức, ngày 5/12/2023. Ảnh: Reuters
🌍 Đất hiếm là gì mà khiến cả thế giới phải thấp thỏm?
Đất hiếm là nhóm 17 nguyên tố kim loại, dù chiếm tỷ trọng rất nhỏ trong vỏ trái đất nhưng lại có vai trò cực kỳ quan trọng trong sản xuất công nghệ cao:
-
Nam châm vĩnh cửu dùng trong động cơ xe điện, turbin gió.
-
Chip điện tử, camera điện thoại, hệ thống định vị, radar.
-
Vũ khí hiện đại, đặc biệt là thiết bị quân sự như tên lửa dẫn đường, tàu ngầm, máy bay chiến đấu.
Không có đất hiếm, cuộc cách mạng năng lượng xanh có nguy cơ… sập nguồn.
🧩 Trung Quốc đang nắm cái gì trong tay?
-
Chiếm khoảng 70% sản lượng khai thác đất hiếm toàn cầu.
-
Nắm giữ 90–95% công suất tinh luyện, chế biến, điều cực kỳ quan trọng vì khai thác chỉ là bước đầu, nhưng tinh luyện mới là "nút cổ chai".
-
Các tập đoàn Trung Quốc còn đầu tư vào mỏ đất hiếm ở châu Phi, Đông Nam Á và Mỹ Latinh, mở rộng ảnh hưởng ra toàn cầu.
Trung Quốc không chỉ là người khai thác – mà là "người gác cổng", điều tiết đầu ra của chuỗi cung ứng đất hiếm toàn cầu.
🧨 Vũ khí kinh tế tiềm tàng? Không còn là giả thuyết
Trung Quốc đã từng dùng đất hiếm để trả đũa Nhật Bản năm 2010 khi căng thẳng bùng lên quanh tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư. Ngay lập tức, giá đất hiếm tăng vọt, các chuỗi cung ứng công nghệ bị tê liệt.
Gần đây, Bắc Kinh hạn chế xuất khẩu gallium và germanium, nguyên liệu then chốt cho chất bán dẫn. Và giới quan sát lo ngại: đó mới chỉ là màn dạo đầu.
🇺🇸🇪🇺 Phương Tây phản ứng ra sao?
-
Mỹ, EU, Nhật Bản đều đang chạy đua tìm nguồn thay thế, đầu tư vào khai thác và tái chế đất hiếm trong nước.
-
Dự án mỏ đất hiếm ở Việt Nam, Úc, Brazil được đẩy mạnh, nhằm giảm phụ thuộc vào Trung Quốc.
-
Tuy nhiên, xây dựng năng lực tinh luyện, chuỗi cung ứng thay thế mất nhiều năm, và chưa chắc cạnh tranh nổi về giá.
Chuyên gia từ Mỹ thừa nhận: “Chúng tôi có thể có mỏ, nhưng nếu không có nhà máy chế biến, mọi thứ chỉ là đá”.
🧭 Việt Nam ở đâu trong câu chuyện đất hiếm?
Việt Nam được đánh giá là quốc gia có trữ lượng đất hiếm lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Trung Quốc.
Tuy nhiên, chúng ta vẫn đang loay hoay với bài toán:
-
Làm thế nào khai thác hiệu quả nhưng không phá hoại môi trường?
-
Ai sẽ là đối tác tin cậy, có công nghệ tinh luyện?
-
Chính sách nào để không “bán rẻ tài nguyên” như đã từng với than, bauxite?
Nếu biết tận dụng thời cơ, đất hiếm có thể trở thành “nguyên liệu chiến lược” đưa Việt Nam lên bàn cờ công nghệ toàn cầu.
✅ Kết luận: Trong thế giới công nghệ, tài nguyên không còn là dầu mà là… đất hiếm
Cuộc cạnh tranh công nghệ thế kỷ 21 không chỉ diễn ra trong phòng thí nghiệm hay trên sàn Nasdaq, mà còn ở những mỏ quặng dưới lòng đất.
Khi “đất hiếm” trở thành “quyền lực mềm”, quốc gia nào nắm được chuỗi cung ứng sẽ là người định hình tương lai công nghệ toàn cầu.
Src vnexpress #NDC
NDC TRADING CHỨNG KHOÁN, COIN, VÀNG
- Tradingview, Chat GPT Plus, VEO3 giảm 50-70% từ 1**k/tháng
- Tuyển CTV bán hàng
- Khóa học nâng cao thực chiến
Hướng dẫn :
- Mở tài khoản VPS - BFRZ
- Mở tài khoản TCBS - 105C405721
- Mở tài khoản DNSE - 064C005816
- Khách hàng được tặng Tradingview
- Tradingview, Chat GPT Plus, VEO3 giảm 50-70% từ 1**k/tháng
- Tuyển CTV bán hàng
- Khóa học nâng cao thực chiến
- Mở tài khoản VPS - BFRZ
- Mở tài khoản TCBS - 105C405721
- Mở tài khoản DNSE - 064C005816
- Khách hàng được tặng Tradingview